καλαφάτης

I

Προσωνυμία του αυτοκράτορα του Βυζαντίου Μιχαήλ E’ (1041-42). Βλ. λ. Μιχαήλ. Όνομα αυτοκρατόρων του Βυζαντίου.

II

Επώνυμο αγωνιστών του 1821.

1. Ανδρέας. Πλοιοκτήτης και πλοίαρχος. Καταγόταν από τα Ψαρά και ήταν γιος πρόκριτου του νησιού. Πήρε μέρος σε πολλές επιδρομές με τον Παπανικολή και τον Κανάρη. Διακρίθηκε στην εκστρατεία της Αλεξάνδρειας, στη ναυμαχία της Άνδρου και στο Μεσολόγγι.

2. Γεράσιμος. Πυρπολητής. Καταγόταν από το χωριό Υψηλό της Άνδρου. Πήρε μέρος στη ναυμαχία της Ερεσσού και στην πυρπόληση της τουρκικής ναυαρχίδας στη Xίo υπό τις διαταγές του Κωνσταντίνου Κανάρη.

3. Γεώργιος. Πρόκριτος των Ψαρών, πατέρας του προηγούμενου. Είχε ταξιδέψει πολλές φορές στην Ευρώπη και είχε κάνει πολλές καταδρομές από το 1807 έως το 1821. Φρόντισε για την αποκατάσταση των Ψαριανών στον Πειραιά και, αργότερα, στην Ερέτρια. Πέθανε σε βαθιά γεράματα.

4. Εμμανουήλ. Συγγενής των προηγούμενων. Πολέμησε στα πυρπολικά σε όλη τη διάρκεια του Αγώνα και διακρίθηκε σε πολλές ναυμαχίες. Τιμήθηκε με το αργυρούν αριστείο.

5. Ματθαίος. Καταγόταν από τις Σπέτσες. Πολέμησε υπό τις διαταγές του Δ. Λάμπρου και του Κολανδρούτζου. Διακρίθηκε για τη γενναιότητά του στη ναυμαχία του Γέροντα. Πέθανε συνταξιούχος αξιωματικός.

6. Παναγιώτης. Ανιψιός του προηγούμενου. Πήρε μέρος σε πολλές επιχειρήσεις σε όλη τη διάρκεια του Αγώνα και διακρίθηκε πολλές φορές για την ανδρεία του. Μετά την απελευθέρωση διορίστηκε σημαιοφόρος του πολεμικού ναυτικού.

* * *

ο (Μ καλαφάτης)

τεχνίτης ειδικός στο να καλαφατίζει πλοία ή βαρέλια, δηλ. να φράζει με πίσσα ή στουπί τις χαραμάδες μεταξύ τών σανίδων ή τα ρήγματά τους.

[ΕΤΥΜΟΛ. < ιταλ. calafato < αραβ. galafat].